Bezpiecznik automatyczny wkręcany jest w odpowiednie gniazdo, albo montowany w przeznaczoną dla bezpieczników i wyłączników tablicę. Urządzenie to reaguje na zwiększenie natężenia przepływającego przez nie prądu. Różne bezpieczniki mają różną wartość natężenia, które wyzwala ich działanie. W przeciwieństwie do klasycznych korków, czyli bezpieczników topikowych, bezpieczniki automatyczne można powtórnie włączyć i wykorzystać wielokrotnie. Najistotniejszym elementem bezpiecznika automatycznego jest bimetalowa blaszka, która odkształca się pod wpływem wzrostu temperatury, kiedy wartość natężenia przepływającego przez nią prądu przekroczy właściwą dla danego bezpiecznika, krytyczną wartość. Odkształcenie blaszki powoduje zwolnienie prostego mechanizmu przerywającego obwód. Wciśnięcie przycisku bezpiecznika powoduje powtórne zamknięcie obwodu elektrycznego.
Bezpiecznik każdego rodzaju – również automatyczny – to zawsze najsłabszy element instalacji. Bezpiecznik jako pierwszy reaguje na zwiększenie wielkości prądu, a co za tym idzie chroni pozostałe elementy instalacji, jak również podłączone do niej urządzenia przed zniszczeniem. Bezpieczniki chronią również użytkowników urządzeń – bez nich każdy skok natężenia prądu równał by się śmiertelnemu niebezpieczeństwu dla użytkowników urządzeń. Bezpieczniki automatyczne to urządzenia bardzo wrażliwe na nawet najmniejszy wzrost natężenia, a więc zapewniają instalacji pewną ochronę w razie nagłego zwiększenia natężenia prądu.