Zgodnie z przepisami prawa w ramach
leasingu jedna ze stron umowy
(finansujący, leasingodawca) przekazuje
drugiej stronie (korzystającemu,
leasingobiorcy) prawo do korzystania
z określonej rzeczy na pewien uzgodniony
w umowie leasingu okres w zamian
za ustalone ratalne opłaty (raty
leasingowe).
Jako najważniejsze korzyści z leasingu
należy wymienić niewielkie zaangażowanie
własnego kapitału, optymalizację
obciążeń podatkowych oraz możliwość
rozliczenia podatku VAT.
W przypadku kredytu kredytobiorca
staje się prawowitym właścicielem
pojazdu, natomiast w leasingu bez
klauzuli dotyczącej wykupu pojazdu
leasingobiorca nie ma możliwości wykupienia
go na własność, a przez cały
okres użytkowania właścicielem samochodu
jest leasingodawca. Można kredytować
pojazd niezależnie od źródła
nabycia, z kolei w leasingu zazwyczaj
nabywane są samochody na fakturę
VAT. Leasingobiorca nie może sprzedać
pojazdu lub wymienić go na inny.
Kredytodawcy oferują większą swobodę
w spłacie kredytu, a podmioty biorące kredyt
mogą rozłożyć raty na dłuższe okresy lub
skrócić spłacanie kredytu.
W przypadku firm za leasingiem przemawia
kilka innych zalet. Przede wszystkim istotne
jest szybsze i wygodniejsze uzyskanie środków
na zdobycie pojazdu. Zawarcie umowy
leasingowej wymaga mniej formalności, opłaty
są stałe i niezmienne oraz nie ma potrzeby
angażowania zbyt dużych środków własnych.
Oprócz tego można obniżyć podstawę opodatkowania
i przenieść opłaty dotyczące napraw
technicznych pojazdu na leasingodawcę.
Na etapie wyboru leasingu bierze się pod uwagę
kilka parametrów. Leasing to zobowiązanie
finansowe, które jest zawierane na kilka lat,
dlatego też trzeba dokładnie dobrać poszczególne
parametry leasingu, aby były one dogodne
przez cały okres eksploatacji pojazdu.
Ważna jest więc liczba rat, łączny czas leasingowania,
wkład własny, a także ubezpieczenie
i ewentualna możliwość przewalutowania.
Najczęściej przewiduje się leasingowanie
pojazdu na 10, 24, 36, 48 lub 60 miesięcy.
Wraz ze wzrostem czasu trwania umowy leasingowej
rośnie całkowity jego koszt. Warto
zatem tak dobierać okres leasingowania, aby
miesięczny koszt zbytnio nie obciążał naszego
budżetu. Wysokość rat wylicza się w oparciu
o całkowity koszt leasingu.
Wspomniany już całkowity koszt leasingu
może objąć również pakiety ubezpieczeniowe.
Mówiąc o całkowitym koszcie leasingu,
trzeba mieć na uwadze, że każda umowa jest
inna. Na przykład niższa rata może pociągać
za sobą wyższą kwotę wykupu. Te wszystkie
aspekty trzeba dokładnie rozważyć.
Istotna jest wysokość oprocentowania, a więc
koniecznie należy sprawdzić, co może wpływać
na wysokość raty. Sprawdźmy zatem,
jaki wskaźnik bierze się przy tym pod uwagę.
W zakresie ubezpieczenia niejednokrotnie leasingodawca
oferuje pakiet ubezpieczeń i może
zdarzyć się, że jest ono wyższe od ubezpieczenia,
jakie uzyskujemy na „wolnym rynku”.
Jednak nie zawsze taki scenariusz musi się
sprawdzić, bowiem wielu leasingodawców
ma wynegocjowane indywidualne stawki.
Atrakcyjniejsze może okazać się korzystanie
z leasingu w innej walucie w przypadku, gdy
np. uzyskujemy dochód w walucie innej niż
złotówki. Wynika to z wahań kursów walut.
Decydując się na leasing, będzie trzeba ponieść dodatkowe koszty i prowizje nie będące ratami leasingowymi. Są to głównie dodatkowe opłaty za operacje takie jak np. cesja umowy leasingowej na osobę trzecią, zmiany w umowie (w przypadku zmiany terminu spłaty itp.). Niejednokrotnie opłaty dotyczą sankcji, które leasingobiorca musi ponieść w określonych sytuacjach. Opłata za wezwanie do zapłaty czy odnowienie umowy po wypowiedzeniu to tylko niektóre czynności, które mogą wymagać dodatkowych kosztów. Trzeba więc dokładnie przestudiować tabelę opłat i prowizji, aby wiedzieć, za co będzie trzeba zapłacić dodatkowo.
Obecnie odliczanie podatku VAT od samochodów
osobowych w leasingu będzie możliwe
zależnie od tego, w jaki sposób pojazd będzie użytkowany w firmie. Przy samochodach
używanych na potrzeby służbowe i niezwiązane
z działalnością gospodarczą (tzw. sposób
mieszany) użytkownik może odliczyć jedynie
50% kwoty podatku VAT od raty leasingowej
lub od innych opłat w ramach umowy. Należy
pamiętać, że nie ma przy tym limitu kwotowego,
przez co kwota ta będzie mogła być
odliczana przez cały okres trwania leasingu
od każdej faktury otrzymanej przez leasingodawcę.
Ograniczenie w wysokości 50% odliczenia
obejmuje również wydatki dotyczące
bieżącej eksploatacji samochodu.
Jeżeli samochód osobowy służy właścicielowi
firmy tylko w ramach prowadzonej działalności
gospodarczej, może on odliczyć pełny
podatek 023, przebiegu pojazdu dla celów podatków
VAT. Ważne jest przy tym opracowanie
regulaminu wykorzystywania samochodu
w firmie.
Instalatorzy często używają samochodów potocznie
nazywanych ciężarowymi na potrzeby
prowadzonej działalności, zatem zgodnie
z literą ustawy o podatku VAT są to samochody,
których konstrukcja wyklucza ich użycie
do celów niezwiązanych z działalnością
gospodarczą podatnika lub powoduje, że ich
użycie do celów niezwiązanych z działalnością
gospodarczą jest nieistotne. W przypadku
tych pojazdów nie ma obowiązku prowadzenia
ewidencji przebiegu pojazdu ani ich zgłaszania
w urzędzie skarbowym na formularzu
VAT-26. W myśl ustawy chodzi m.in. o pojazdy
samochodowe, inne niż samochody osobowe,
które mają jeden rząd siedzeń oddzielonych
od części przeznaczonej do przewozu
ładunków ścianą lub trwałą przegrodą. Oprócz
tego są to auta klasyfikowane na podstawie
przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju:
wielozadaniowy, van lub z otwartą częścią
przeznaczoną do przewozu ładunków. Chodzi
również o pojazdy samochodowe, inne niż
samochody osobowe, mające kabinę kierowcy
z jednym rzędem siedzeń oraz nadwozie
przeznaczone do przewozu ładunków jako
konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu.
W leasingu operacyjnym koszt uzyskania
przychodu stanowi czynsz inicjalny, czyli
pierwszą wpłatę oraz wszystkie raty leasingowe.
Tym sposobem podatek VAT jest obliczany
i płacony w odniesieniu do kwot faktury.
Nie ma więc możliwości amortyzowania środka
trwałego, który jest przedmiotem umowy.
W leasingu finansowym leasingobiorca może
amortyzować przedmiot umowy, a do kosztów
zalicza się tylko część odsetkową raty.
W leasingu finansowym w przeciwieństwie do
leasingu operacyjnego podatek VAT jest
płacony od całości transakcji już na początku.
Podatek VAT nie będzie naliczony wyłącznie
od czynszu inicjalnego, ale również
od wszystkich płatności z góry.
Korzystając z leasingu operacyjnego, koszt
samochodu można rozliczyć już po 2-3 latach.
Leasing operacyjny jest dobrym rozwiązaniem,
jeżeli planowany jest zakup samochodu
o dużej wartości. Nabywając takie auto za
gotówkę, w formie leasingu finansowego lub
kredytu można naliczyć koszty amortyzacji
wyłącznie do wartości 20 tys. EUR. Powyżej
tej wartości kwoty nie stanowią kosztu. W leasingu
operacyjnym cała kwota stanowi koszt
użytkowania samochodu. Leasing operacyjny
to dobre rozwiązanie, jeżeli chce się uniknąć
naliczenia podatku VAT w pełnej wysokości
w momencie zakupu/dostawy środka trwałego
oraz gdy chce się „wrzucić” w koszt czynsz
inicjalny.
Z kolei kiedy będzie atrakcyjniejszy leasing
finansowy? Warto przypomnieć, że leasing
operacyjny z racji tego, że ze względów podatkowych
jest to usługa, to trzeba uwzględnić
podatek w wysokości 23%. Z kolei leasing
finansowy jest dostawą towarów, przez co
taką stawką objęty jest przedmiot leasingu.
Jest to również istotne przy finansowaniu samochodów,
na które wystawia się tylko fakturę
z VAT „zwolnionym”. W takim przypadku
leasing operacyjny byłby droższy o 23%. Przy
leasingu finansowym podatek VAT zostanie
doliczony wyłącznie do części odsetkowej
raty. Oprócz tego leasing finansowy będzie
lepszym rozwiązaniem w przypadku przedsiębiorców,
którzy chcą skorzystać z tzw.
„uprzywilejowanej” amortyzacji. Chodzi tu
np. o amortyzację tzw. „małych podatników”
oraz o amortyzację o podwyższonej stawce
stosowanej w odniesieniu do przedmiotów
używanych. Warto podkreślić, że umowa
leasingu finansowego może być zawierana
na bardzo krótki okres (np. 12 m-cy). Wspomniana
już możliwość naliczenia podatku
VAT od całej wartości leasingu i odsetek już
na początku może być istotna dla niektórych
przedsiębiorców.
W wielu przypadkach leasing samochodowy może oferować lepsze warunki finansowe niż kredyt. Należy jednak pamiętać, że dla osób prywatnych kredyt będzie jednak lepszym rozwiązaniem, choć na rynku dostępne są oferty tzw. leasingu konsumenckiego. Leasing powstał dla właścicieli firm, którzy potrzebują samochodów jako narzędzia pracy. Na etapie wyboru odpowiedniej oferty leasingu trzeba mieć na uwadze fakt, że leasingodawcy bardzo często zawyżają wartości samochodów, przez co zwiększają swoje zyski.
Jacek Piotrowski