Najbardziej znaną grupą przekaźników na rynku są przekaźniki elektromagnetyczne. Produkty te powszechnie występują w automatyce oraz wielu gałęziach przemysłu elektrotechnicznego. Przybliżymy serce układu wejściowego przekaźnika elektromagnetycznego którym jest cewka.

Budowa przekaźnika - cewka

Zadaniem cewki w układzie wejściowym jest przekształcenie energii elektrycznej w energię mechaniczną. Dobór cewki (czyli tak naprawdę modelu przekaźnika) następuje w oparciu o charakter aplikacji, napięcie znamionowe, znamionowy pobór mocy oraz rezystancje. Renomowani producenci przekaźników umieszczają w sposób bardzo czytelny poszczególne parametry cewki w kartach katalogowych. Konstruktor aplikacji musi przewidzieć występowanie różnego rodzaju zjawisk fizycznych w układzie, wśród których możemy wyróżnić:

  • wzrost oporności uzwojenia wraz z wzrostem temperatury cewki
  • Wraz z wzrostem temperatury uzwojenia maleje wielkość prądu przepływającego przez cewkę
  • Wraz z obniżeniem prądu roboczego rośnie próg napięcia włączenia i wyłączenia przekaźnika
  • Dodatkowo cewka jest źródłem przepięć mogących zakłócić pracę pobliskich układów elektronicznych. Wartości przepięć nierzadko osiągają 1000 V. Przepięcie jest spowodowane dużą indukcyjnością cewki przekaźnika w momencie jego zadziałania. W przypadku cewki na prąd stały efektywnym i sprawdzonym sposobem usuwania przepięć jest zastosowanie diody gaszącej podłączonej równolegle do cewki przekaźnika. W przypadku przekaźników w których występuje cewka zasilana napięciem przemiennym do wygaszania przepięć stosuje się zabezpieczenia warystorowi lub dwójnikiem R-C. Dodatkową zaletą stosowania warystorów jest zabezpieczenie cewki przekaźnika przed impulsami napięciowymi występującymi w sieci energetycznej.

    Elementy przeciwprzepięciowe mogą zarówno występować wewnątrz przekaźnika jak również być przeznaczone do montażu w gniazdach wtykowych.

    Na koniec poruszymy jeszcze możliwość wystąpienia indukcji w linii sterowniczej. Objawami jej wystąpienia jest najczęściej samoczynne wzbudzenie przekaźnika bez podania sygnału sterującego lub przeciwnie - przekaźnik nie odpuszcza po ustaniu napięcia. Jest to bardzo groźne zjawisko z którym należy bezwzględnie walczyć - od tego zależy bezpieczeństwo całej aplikacji. Przyczyną wystąpienia indukcji w linii sterowniczej może być chociażby bliskość przewodów sygnałowych i prądowych, zakłócenia elektromagnetyczne czy wreszcie długi obwód. Sprawdzone metody walki z tym zjawiskiem to obniżenie napięcia w lini sterowniczej, stosowanie większych przekaźników (o większej rezystencji) lub specjalnych modułów rezystancyjnych.



x