Fot. 1. W niektórych modelach koryt przewiduje się regularnie rozmieszczone otwory montażowe pod śruby lub gwoździe. Ich poziome i pionowe rozmieszczenie pozwala na łatwy i dokładny montaż koryt.Dużym uznaniem cieszą się rury osłonowe, nazywane także ochronnymi. Niektóre modele są karbowane na zewnątrz, zaś od środka, pokryte specjalną powłoką. Tym sposobem przeciąganie przewodów nawet na długich odcinkach jest znacznie ułatwione. Bezpieczeństwo instalacji dodatkowo poprawią płaszcze zewnętrzne, zwiększające wytrzymałość mechaniczną. W razie potrzeby nabyć można również wersje sztywne rur. Dzięki specjalnie dobranym komponentom produkcyjnym spektrum zastosowania obejmuje również atmosferę agresywną. Końce rur wyposażone są w kielich łączący poszczególne fragmenty instalacji. Zwróćmy uwagę, że wraz z upływem czasu, nawet w przypadku narażenia na działanie wiatru, deszczu czy też słońca, rury nie pękają i nie tracą swojego koloru.
Producenci oferują szeroką gamę akcesoriów, dzięki którym można stworzyć kompletną instalację chroniącą przewody prądowe i sygnałowe. Na osprzęt składają się złączki, uchwyty mocujące, a także końcówki.
Rury produkowane są również z tworzywa sztucznego. Ich spektrum zastosowań obejmuje instalacje natynkowe wewnętrzne i zewnętrzne oraz podłoża, które zalewane są betonem. Przydać mogą się również modele o zwiększonej wytrzymałości i odporności na skrajne temperatury. Nabyć można wersje odporne na działanie czynników chemicznych i promieniowania UV. Rury ochronne dostępne są w kolorze białym a także szarym, niebieskim oraz zielonym. Dobierając poszczególne elementy pamiętajmy o miejscu instalacji. Rury produkowane są bowiem z myślą o montażu pod zalewanym betonem, w ziemi i w ścianach drążonych. Uwzględnijmy także wytrzymałość na obciążenia mechaniczne (lekkie, średnie, ciężkie) oraz odporność na działanie skrajnych temperatur.
Fot. 2. Rury osłonowe HelaGuard z tworzywa sztucznego zapewniają bezpieczne prowadzenie przewodów. Są elastyczne i posiadają dużą wytrzymałość starzeniową oraz odporność na uszkodzenia. Nie zawiera halogenów, siarki i fosforu.Osłonowe do zadań specjalnych Rury o podwyższonej wytrzymałości na działanie czynników mechanicznych najczęściej wykonane są ze stali lub aluminium. Stąd też ich typowe zastosowania obejmują obiekty przemysłowe. Na rynku dostępne są rury sztywne ocynkowane i lakierowane oraz wykonane ze stali nierdzewnej lub aluminium. Interesujące rozwiązania stanowią również peszle metalowe, pokryte oplotem z PCV. Tym sposobem zyskuje się elastyczność przydatną w miejscach gdzie istotna jest mechaniczna ochrona przewodów elektrycznych (na przykład połączenia w maszynach przemysłowych). Niektóre modele dzięki podwyższonej odporności na korozję doskonale nadają się do instalacji zewnętrznych. Duża wytrzymałość na nacisk i odporność na skrajne temperatury sprawia, że rury te dobrze sprawdzają się w miejscach gdzie wymagana jest szczelność i odporność na czynniki mechaniczne. Przydadzą się również peszle ze stali nierdzewnej. Są one nieodzownym elementem instalacji elektrycznych stosowanych w przemyśle spożywczym. Rury stalowe zazwyczaj oferuje się w odcinkach o długości 2 m lub 3 m. Są one lakierowane najczęściej w kolorze czarnym. Niektóre modele cechują się zwiększoną wytrzymałością mechaniczną, odpornością na korozję oraz podwyższoną szczelnością. W razie potrzeby zastosować można ocynkowane sztywne rury stalowe. Po obu stronach są one zakończone gwintem i jedną złączką. Istotna cecha tych produktów to przede wszystkim duża wytrzymałość na nacisk. Niektóre modele wykonane są ze zwijanej stali końcowo zgrzewanej. Zwróćmy uwagę na szeroki zakres temperatury pracy.
Fot. 3. Koryta siatkowe są jednym z najbardziej elastycznych sposobów układania przewodów w trasach kablowych. Oferowane na rynku systemy koryt siatkowych zapewniają połączenia umożliwiające błyskawiczny montaż poszczególnych elementów bez użycia zbędnych narzędzi. W celu usprawnienia procesu montażu oraz zwiększenia estetyki instalacji wraz z korytami siatkowymi nabyć można szeroką gamę akcesoriów takich jak uchwyty, złączki, obejmyRury bezhalogenowe najczęściej stosowane są w budynkach użyteczności publicznej oraz wszędzie tam gdzie wymagany jest maksymalny poziom bezpieczeństwa. Rzeczą oczywistą jest, że pożary pociągają za sobą olbrzymie straty. Nie mniej istotne pozostaje również powstawanie podczas pożaru toksycznych gazów. Są one uwal
niane chociażby przy spalaniu tworzywa PCV. Substancje trujące powstają w efekcie rozdzielania chloru i chlorku wodoru, co w połączeniu z wodą tworzy kwas chlorowodorowy. Stąd też pole do popisu dla rur bezhalogenowych. Znajdują one zastosowanie wszędzie tam, gdzie konieczne jest zminimalizowanie ryzyka zniszczeń, które mogą powstać poprzez działanie kwasów i gazów. Nie mniej istotna cecha systemów tego typu to również ognioodporność. Kluczowa pozostaje wytrzymałość na uderzenia nawet w przypadku użytkowania w niskich temperaturach. Przydatne z pewnością okażą się także dobre właściwości izolacyjne. Podczas wyboru rur bezhalogenowych zwróćmy uwagę na ich maksymalne obciążenie i przeznaczenie. Instalacje podtynkowe, ściany drążone, drewno, beton, sufity podwieszane stanowią podstawowe miejsca montażu rur bezhalogenowych. Decydując się na takie rozwiązanie pamiętajmy aby elementy pomocnicze również były wykonane w technologii bezhalogenowej. Mowa tu przede wszystkim o kolankach, złączkach i uchwytach.
Fot. 4. Na typowy program koryt kablowych składają się modele o różnych rozmiarach. Stąd też wybierzemy odpowiednie wersje zarówno dla głównych, komputerowych, delikatnych kabli światłowodowych jak i ciężkich kabli zasilających.Oferta w zakresie koryt kablowych jest bardzo obszerna, dlatego też elementy tego typu nabyć można w różnych rozmiarach. Organizowanie przewodów wewnątrz korytka poprawiają uchwyty. Korytka „mini” charakteryzują się wysuwanymi pokrywami lub umocowanymi zawiasowo.
Nabyć można korytka w wersjach płaskich. Doskonale nadają się one do miejsc, w których powierzchnie są już wykończone. Dzięki akcesoriom instalacje można całkowicie dostosować do kształtu obiektu. Montaż jest prostszy dzięki perforacjom w dnie. W modelach płaskich istotną rolę odgrywają akcesoria. Są to klipsy montażowe, kształtki „T”, obejmy na kable (również teleinformatyczne) oraz kątowniki zewnętrzne i wewnętrzne. W rozgałęzieniach systemu istnieje możliwość zastosowania puszek rozdzielczych. Nabyć można także puszki, na których instalowane są włączniki lub gniazda. Do ciekawych akcesoriów zaliczyć możemy przejściówki umożliwiające połączenia rur osłonowych lub peszla z korytkiem płaskim. W modelach o większych rozmiarach uwzględniono otwory montażowe.
W wybranych branżach przemysłu zastosowanie znajdą korytka kablowe pyłoszczelne. Podstawę systemu stanowią korytka pełne, które różnią się między sobą rozmiarami. Oprócz tego niezbędne są pokrywy oraz listwy uszczelniające. Korytka tego typu łączone są za pomocą łączników. Inne elementy pozwalają na dostosowanie trasy z korytek pyłoszczelnych do konkretnych kształtów. Są to akcesoria, takie jak narożniki 45º, kształtki i pokrywy typu „T”, trójniki, czwórniki, łuki wznoszące i opadające a także kształtki zakańczające. Korytka pyłoszczelne dostępne są również w wersji samonośnej.
Fot. 5. Korytka elastyczne Heladuct FLEX są zazwyczaj używane w rozdzielnicach. Są one także używane w przemyśle meblarskim, gdzie konieczne jest aby przewody elektryczne były ułożone szybko i w atrakcyjny sposób. Przewody mogą być swobodnie wprowadzane i wyprowadzane poprzez otwory w grzebieniu korytka na całej długości. Montaż może być wykonywany zarówno przy pomocy wkrętów jak też poprzez taśmę samoprzylepną. Korytko to jest na tyle elastyczne, że można je montować także przy kącie załamania 90° i wyższym.Przyjrzyjmy się teraz korytom siatkowym. Jako ich zalety wymienia się przede wszystkim lekkość konstrukcji oraz przejrzystość kabli, co zdecydowanie ułatwia prace diagnostyczno- serwisowe. W bardzo prosty sposób można wykonać wszystkie odgałęzienia. Do kluczowych cech zaliczyć należy konstrukcję, która nie zatrzymuje zanieczyszczeń i wilgoci.
Rynek oferuje modele korytek siatkowych przeznaczone do pracy w agresywnej atmosferze. Zwiększoną odporność uzyskano dzięki laminowanej powłoce z tworzywa sztucznego. Poszczególne koryta wsuwa się jedno w drugie a mocowanie do wysięgników i uchwytów stropowych nie wymaga śrub. Jako akcesoria nabyć można płyty montażowe, ułatwiające instalowanie puszek oraz uchwyty podłogowe. Z pewnością przydatne okażą się podpórki, obejmy sufitowe a także przegrody.
W korytkach siatkowych kable są dobrze chłodzone. Korytka siatkowe są bardzo elastycznym rozwiązaniem pod względem możliwości dostosowania systemu trasy kablowej do konkretnych warunków obiektowych. Podkreśla się, że montaż systemu jest szybki a poszczególne elementy mogą być dowolnie przycinane. Koryta siatkowe stosuje się zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz pomieszczeń. Podstawowe elementy systemu wykonuje się z siatki kształtem przypominającej korytko. Oprócz tego na kompleksowe rozwiązanie składają się podpory i uchwyty. Systemy te stosowane są przede wszystkim przy budowaniu tras kablowych dla przewodów elektrycznych wysokiego i niskiego napięcia oraz kabli sygnałowych. Szerokie spektrum zastosowań obejmuje również instalacje z przewodami usytuowanymi w otoczeniu maszyn i urządzeń technologicznych. Ułożone przewody mogą być spięte opaskami. Uchwyty są przystosowane do montowania niemal w każdych warunkach. Poszczególne elementy systemu są ocynkowane lub wykonane ze stali nierdzewnej. Nabyć można także uchwyty, które pozwalają na montowanie puszek instalacyjnych.
Fot. 6. W halach wielkopowierzchniowych koryta kablowe wykorzystywane są również jako nośniki opraw oświetleniowych. Dzięki temu możliwe jest ich rozlokowanie na różnych wysokościach. Korytka grzebieniowe są nieodzownym elementem wyposażenia szaf rozdzielczych elektryki i systemów sterowania.
Korytka cienkogrzebieniowe dobrze współpracują z przewodami o niewielkich przekrojach. Dzięki zastosowaniu materiału cechującego się dużą elastycznością żebra można wielokrotnie odginać. Nie ulegają one złamaniu nawet w przypadku niskich temperatur.
Korytka grubogrzebieniowe przeznaczone są do grubszych przewodów. Wyposażono je w grube boki i podstawę. Tym sposobem zapewnia się sztywność i stabilność konstrukcji. Celem zapewnienia optymalnego wykorzystania miejsca w szafie, korytka grzebieniowe dostępne są w wielu wysokościach. Chcąc wyróżnić obwody bezpieczeństwa korytka nabyć można także w kolorze niebieskim. Niektóre modele wyposażono w zwężenia międzyżebrowe, dzięki czemu prowadzenie kabli między żebrami jest znacznie ułatwione. Na rynku dostępne są korytka grzebieniowe z otworami do organizowania węży ochronnych.
Interesujące rozwiązania stanowią korytka elastyczne z taśmą samoprzylepną. Taśma wykonana jest w formie pianki, dlatego też ułatwiony jest montaż na nierównych powierzchniach. Korytka tego typu znajdują zastosowanie przede wszystkim w instalacjach automatyki przemysłowej, np. przy przeprowadzaniu kabli z paneli kontrolnych do szaf sterowniczych. Typowe korytko elastyczne pozwala na rozprowadzenie kabli w różnych kierunkach. Przewody mogą być w prosty sposób dodawane lub usuwane. Istotna cecha to odporność na uszkodzenia mechaniczne i możliwość stosowania w szerokim zakresie temperatur. Interesujące rozwiązania stanowią także osłony spiralne. Pozwalają one na grupowanie przewodów w wiązki.
Damian Żabicki
Robert Sieradzki z firmy Technodat radzi na co zwracać uwagę przy wyborze i montażu tras kablowych
Czas montażu staje się coraz ważniejszym czynnikiem decydującym o wykorzystaniu danego produktu. To właśnie szybkość, prostota instalacji oraz wysoka jakość materiału i wykonania stanowią główne zalety przedstawionych tras kablowych.
Innowacyjny zatrzaskowy system połączeń umożliwia błyskawiczny montaż poszczególnych komponentów bez użycia zbędnych narzędzi i elementów. Wykorzystanie specjalnego klipsu łączeniowego pozwala na zachowanie ciągłości metalicznej.
Dzięki zastosowaniu dodatkowej perforacji uzyskano zwiększenie wytrzymałości konstrukcji w porównaniu do standardowej powierzchni. Pozwala to na dobór elementów o mniejszej grubości ścianki przy zachowaniu odpowiedniej wytrzymałości, co prowadzi do znacznego obniżenia kosztów materiału.
Dzięki różnorodności materiałów (stal ocynkowana metodą Sendzimira, zanurzeniową, elektrolitycznie, stal nierdzewna, ognioodporna) i typów, trasy kablowe mogą być wykorzystywane wewnątrz i na zewnątrz budynków, również w instalacjach przemysłowych.