Napięcie w pracy

Zasady bezpiecznej pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych reguluje rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 września 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych (Dz. U. nr 80, poz. 912). Zgodnie z tym rozporządzeniem urządzenia i instalacje energetyczne powinny być eksploatowane tylko przez upoważnionych pracowników z zachowaniem postanowień określonych w instrukcjach eksploatacji.

Pracodawca, natomiast, jest zobowiązany zapoznać pracowników z:
- ryzykiem zawodowym i zagrożeniem dla zdrowia i życia pracowników, które występują na danym stanowisku pracy, oraz zastosowanymi środkami likwidującymi lub ograniczającymi to ryzyko i zagrożenie,
- szczegółowymi instrukcjami z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczącymi wykonywanych przez nich prac.
Prace przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych, w zależności od zastosowanych metod i środków zapewniających bezpieczeństwo pracy, mogą być wykonywane przy całkowicie wyłączonym napięciu, w pobliżu napięcia lub pod napięciem.

Praca w strefie

Odległości wokół nieosłoniętych urządzeń i instalacji elektroenergetycznych lub ich części znajdujących się pod napięciem, wyznaczające granice strefy prac w pobliżu napięcia i strefy prac pod napięciem. (patrz tabela)
Odległości określone w tabeli, dla urządzeń i instalacji elektroenergetycznych o napięciu znamionowym do 1 kV, dotyczą tylko linii napowietrznych. Prace wykonywane w strefie określonej jako prace w pobliżu napięcia powinny być wykonywane przy użyciu środków ochronnych odpowiednich do występujących warunków pracy. Prace wykonywane w strefie określonej jako prace pod napięciem należy wykonywać w oparciu o właściwą technologię pracy i przy zastosowaniu wymaganych narzędzi i środków ochronnych, określonych w instrukcji wykonywania tych prac.

Zabezpieczenie miejsca pracy

Przed przystąpieniem do wykonywania prac przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych wyłączonych spod napięcia należy:
1) zastosować odpowiednie zabezpieczenie przed przypadkowym załączeniem napięcia,
2) wywiesić tablicę ostrzegawczą w miejscu wyłączenia obwodu o treści: „Nie załączać”,
3) sprawdzić brak napięcia w wyłączonym obwodzie,
4) uziemić wyłączone urządzenia,
5) zabezpieczyć i oznaczyć miejsce pracy odpowiednimi znakami i tablicami ostrzegawczymi.
Odpowiednim zabezpieczeniem przed przypadkowym załączeniem napięcia jest:
1) w urządzeniach o napięciu znamionowym do 1 kV - wyjęcie wkładek bezpiecznikowych w obwodzie zasilającym lub zablokowanie napędu otwartego łącznika,
2) w urządzeniach o napięciu znamionowym powyżej 1 kV - unieruchomienie i zablokowanie napędów łączników lub wstawienie przegród izolacyjnych między otwarte styki łączników.
W każdej pracy, bez względu na poziom napięcia pamiętajmy o zdrowym rozsądku i myślmy o konsekwencjach, jakie mogą być wynikiem naszych działań.

Departament Nadzoru i Kontroli
Głównego Inspektoratu Pracy