Fot. 1. Odpowiednio dobrany system prowadzenia instalacji stanie się elementem aranżacji wnętrza, podkreślającym jego nowoczesność.Obiekty biurowe projektowane są z myślą o zapewnieniu jak największej wygody pracy. Zasady aranżacji wnętrz biurowych są proste – nie ma tu mowy o niepotrzebnych elementach wyposażenia, sprzętach ani plączących się kablach. Biuro musi być ergonomiczne, szyte na miarę potrzeb użytkowników. Nowoczesne systemy do prowadzenia instalacji sprawiają, że przewody elektryczne i kable teleinformatyczne są praktycznie niewidoczne, wszelkie przedłużacze zupełnie niepotrzebne, a poszczególne komponenty – zintegrowane w ramach kompleksowych rozwiązań. Dzięki temu pojedyncze stanowiska pracy nie muszą być dostosowywane do lokalizacji gniazdek i wyłączników, jak bywało jeszcze przed kilkunastoma latami. Modułowy system profili, kanałów, bloków oraz kolumn, a także elementy osprzętu podpodłogowego pozwalają na dostosowanie kabli i gniazd do indywidualnych potrzeb każdego użytkownika, zapewniając mu bezpieczeństwo i wygodę pracy.
Fot. 2. W biurach sprawdzą się przede wszystkim instalacje podpodłogowe. Puszki przeznaczone są do stosowania w podłogach technicznych lub wylewanych.Do standardu w przypadku instalacji elektrycznych i teletechnicznych prowadzonych w nowoczesnych miejscach pracy należą systemy podpodłogowe – niemal niewidoczne, dyskretne, a przy tym funkcjonalne i pozwalające na optymalne rozmieszczenie stanowisk pracy oraz niezbędnych sprzętów. Zastosowanie puszek podłogowych umożliwia szybki i prosty dostęp do mediów w miejscach oddalonych od ścian, co jest szczególnie przydatne w przestronnych biurach typu open space. W łatwym montażu w podłodze technicznej pomogą uchwyty pozycjonujące i mocujące, natomiast do podłóg wylewanych zaleca się stosowanie dedykowanych kaset z tworzywa lub metalu. Kątowe umieszczenie gniazd i wstępne osłabienie otworów do rurek i przewodów pozwalają na wprowadzanie instalacji oraz zachowanie bezpiecznych promieni gięcia przewodów wyższych kategorii oraz kabli multimedialnych. Natomiast dostosowanie do wymogów instalacji możliwe jest dzięki regulacji głębokości.
Fot. 3. Wszystkie elementy instalacji, zarówno puszki podłogowe, systemy kanałów czy korytek kablowych, muszą być wyprodukowane z materiałów bezhalogenowych.Pokrywa niektórych modeli puszek zawiera wypust do przewodów wykończony gąbką zabezpieczającą wnętrze przed przenikaniem kurzu i brudu. Aby tego rodzaju osprzęt dyskretnie „wtapiał się” w aranżację pomieszczenia, pokrywę można wykończyć takim samym materiałem jak podłogę, czyli wykładziną, panelami itp. Z kolei jeśli podłogę wykończono grubszym materiałem, z reguły ponad 5 mm, pokrywę puszki wyposaża się w nakładkę wykończeniową.
Istotnym komponentem systemu są również kanały instalacyjne, pozwalające na naścienne, ale dyskretne prowadzenie instalacji, kiedy schowanie przewodów pod podłogą czy w konstrukcji sufitu podwieszanego w korytkach kablowych jest niemożliwe lub po prostu niewygodne. Kanały wyprodukowane najczęściej z anodyzowanego aluminium lub twardego PVC chronią przewody, umożliwiając bezpieczne podłączenie mediów. Kable są zabezpieczone przed nadmiernym zgięciem dzięki zastosowaniu dodatkowych kątów montowanych wewnętrznie, natomiast specjalne separatory zatrzaskiwane w profilu (bez użycia narzędzi) pomagają w izolacji i uporządkowaniu przewodów elektrycznych i teleinformatycznych w kanale (zamiast separatorów w celu uporządkowania poszczególnych przewodów można stosować kanały podwójne, o większym rozmiarze i już wyprodukowane jako podzielone). Elementy dodatkowe typu łączniki, regulowane kąty wewnętrze i zewnętrzne czy łączniki T sprawiają, że prowadzenie systemu nie jest trudne nawet w pomieszczeniu o wymagającej i skomplikowanej architekturze.
Fot. 4. Funkcjonalnym elementem instalacji są z pewnością bloki chowane w blacie biurka. W razie potrzeby wystarczy wcisnąć wieczko sprzętu.Wciąż poszerza się oferta producentów w dziedzinie kanałów podparapetowych, które można uznać za bardziej ergonomiczne od naściennych ze względu na wygodną dla użytkownika wysokość montażu, pozwalającą na łatwiejszy dostęp. W praktyce jednak kanały podparapetowe niemal niczym różnią się od przypodłogowych, tu również z łatwością zamontujemy niezbędny osprzęt, jak gniazdo z uziemieniem, wyłącznik, gniazdo antenowe, teleinformatyczne itd. Wyłączniki oraz gniazda zasilające i teleinformatyczne możemy podłączyć, zamontować na zatrzask, a następnie dosunąć pokrywę, ukrywając wnętrze kanału wraz z przewodami. Niewielka głębokość modułu umożliwia ułożenie kabli nie tylko poniżej lub powyżej, ale także bezpośrednio za wyłącznikami i gniazdami. Na montaż również w „problematycznych” miejscach, np. gdy narożniki pomieszczeń nie mają równych kątów, pozwalają m.in. ruchome kształtki zewnętrzne. Estetyczne połączenie poszczególnych kanałów jest możliwe dzięki osłonom styku czołowego.
Fot. 5. System kanałów podparapetowych możemy uzupełnić o dowolny, potrzeby w danym pomieszczeniu osprzęt, a nawet - jak w tym przypadku - radio.Jedną z kluczowych cech systemów umożliwiających dyskretne i estetyczne prowadzenie instalacji elektrycznej w pomieszczeniach biurowych – oprócz skutecznej ochrony kabli przed uszkodzeniem – jest ich elastyczność. Idealnie dopasowany system to taki, który ułatwia modyfikację w dowolnym momencie użytkowania, w przypadku modernizacji oraz późniejszej rozbudowy, chociażby z uwagi na szybko zmieniające się standardy i technologie. Niektóre systemy są na tyle elastyczne, że umożliwiają zabudowę tradycyjnego osprzętu podtynkowego do puszek dowolnego producenta, wedle upodobań inwestora lub potrzeb obiektu. Moduły kanałów pozwalają na licowanie pokrywy profilu z krawędzią profilu w taki sposób, że stosowana może być dowolna ramka gniazdka lub łącznika, również w przypadku, gdy jej krawędź jest większa niż zalecana (czyli np. ponad 80 mm zamiast 60 mm).
Nowoczesne systemy w obiektach biurowych umożliwiają również szybszy i łatwiejszy montaż osprzętu, m.in. osprzętu typu zatrzaskowego formatu 45×45 mm. Niektóre rozwiązania pozwalają na instalowanie ramek montażowych pod osprzęt zatrzaskowy na krawędziach profilu w miejscach łączenia pokrywy, dzięki czemu w prosty sposób uzyskuje się wolną przestrzeń na prowadzenie przewodów, zwłaszcza przy dużej ich ilości. Poza tym po zdjęciu pokrywy z kanału ramka może „spinać” wiązki kablowe, zapobiegając ich wypadaniu.
Fot. 6. Osprzęt instalacji powinien być niewidoczny w momencie, kiedy nie potrzebujemy dostępu do danych mediów.Priorytetem w przypadku tego rodzaju tras kablowych prowadzonych w budynkach użyteczności publicznej czy obiektach, w których stale przebywają ludzie jest ochrona przeciwogniowa – duża koncentracja osób (jak również wartościowych sprzętów) w obiekcie rodzi konieczność spełnienia rygorystycznych wymogów bezpieczeństwa. Przede wszystkim wszelkie elementy instalacji, przewody, kable oraz osprzęt przeznaczony do jej prowadzenia musi być wyprodukowany z materiałów bezhalogenowych, które nie wydzielają trujących gazów halogenowych podczas spalnia, lub całkowicie niepalnych.
Instalacja w pomieszczeniu biurowym bardzo często prowadzona jest podpodłogowo, jednak dla wygody i ergonomicznej pracy użytkowników warto wykorzystać także elementy wyposażenia wnętrza, czyli meble biurowe. Specjalne wysuwane bloki pozwalają na schowanie instalacji pod blatem czy w głębi biurka lub szafki. W razie potrzeby wystarczy wcisnąć pokrywę, wysunąć osprzęt maksymalnie i podłączyć wtyczki. Jeśli rozmiar wtyczki nie przeszkadza w swobodnym zamknięciu, urządzenie schowamy w meblu wraz z podpiętymi odbiornikami.
Fot. 7. Alternatywą (lub uzupełnieniem) dla systemów naściennych są bloki biurowe dedykowane jednemu lub kilku stanowiskom pracy.Na uwagę zasługują również standardowe bloki biurowe dedykowane stanowiskom pracy oraz bloki konferencyjne, które sprawiają, że sale konferencyjne czy inne pomieszczenia przeznaczone na spotkanie z kontrahentami wyglądają nienagannie. Na rynku dostępne są modele przeznaczone do sal ze stołem centralnym lub w kształcie litery „U”, najczęściej z ośmioma gniazdami (również z punktem dostępowym Wi-Fi), których wejścia nachylone są pod kątem 45°. Interesującym rozwiązaniem są też kolumny zasilające, oprócz funkcjonalności wyróżniające się niezwykle eleganckim wyglądem. Przewody są dostarczane z podłogi lub sufitu podwieszanego (dostępne są kolumny sufitowe/ podłogowe lub podłogowe o wysokości do ok. 2,8 m), a rozdział prądu następuje we wnętrzu kolumny. Oprócz standardowych możliwości (przewodzenie instalacji, dostęp do gniazdek i wyłączników itd. – osprzęt dobiera się w zależności od indywidualnych wymagań, a niewykorzystywaną część zasłania się maskownicą) niektóre modele pozwalają na zintegrowanie oświetlenia dzięki wbudowanej oprawie oświetleniowej – kolumna służy więc też jako punktowe, indywidualne oświetlenie stanowiska pracy. Natomiast, gdy rozmieszczenie stanowisk pracy często się zmienia (np. w przypadku biur open space, w których poszczególne stanowiska ulegają przearanżowaniu w skutek pracy nad projektem), przydatna może być mobilna kolumna zasilana elastycznym wężem od góry. Takie podłączenie do instalacji zapewnia dużą elastyczność w rozmieszczeniu biurek bez ryzyka uszkodzenia kabli.
Oczywiście, uzupełnieniem nowoczesnego, dyskretnego systemu powinny być odpowiednie elementy wyposażenia, jak biurka i szafki, pozwalające na równie subtelne doprowadzenie przewodów do miejsca docelowego, jak laptop czy drukarka. Oferta producentów mebli w tym temacie jest na szczęście jeszcze bardziej rozbudowana niż w przypadku produktów elektroinstalacyjnych.
Iwona Bortniczuk
Na podstawie materiałów frm: Hager, Kontakt-Simon, OBO-BETTERMANN