Zazwyczaj klient wie, że stać go na nowoczesną instalację taką jaką jest KNX wiedząc o niej z technicznego punktu widzenia bardzo niewiele. Ale na dobrą sprawę czy musi o niej wiedzieć wiele więcej ponadto, że jest nowoczesna, zapewnia komfort użytkowania i zwiększa wartość budynku? Całą resztą ma się zająć fachowiec - integrator, instalator.
Domofon fot. JUNG Rzadko mamy do czynienia z klientem, który jest w stanie odpowiedzieć na większość podanych niżej pytań. Bardzo często należy go zaznajomić z danym tematem, dać czas do namysłu, po czym uzgodnić stanowiska. Nawet, gdy klient nie zdecyduje się na dane rozwiązanie nie będzie mógł w przyszłości powiedzieć, że nie zwróciliśmy mu na to zagadnienie uwagi. Jeśli natomiast zdecyduje się na kolejne rozwiązanie techniczne, osiągniemy wymierną korzyść zwiększając zakres prac. W trzecim przypadku (klient chciałby zastosować dane rozwiązanie w przyszłości, gdyż na razie ma inne wydatki) osiągamy ułatwienie rozbudowy instalacji w przyszłości kładąc dodatkowe gałęzie magistrali.
Poniżej podpowiadamy pytania, które warto zadać inwestorowi. Dzięki nim poznamy jego preferencje i usprawnimy proces projektowania.
1. Zakres projektu
- Z jakim obiektem mamy do czynienia: wynajętym mieszkaniem, domkiem jednorodzinnym, apartamentem w bloku?
- W jakiej technologii jest wykonany budynek - tradycyjnej czy prefabrykowany?
- Czy jest to budynek modernizowany?
- Jaka jest lokalizacja obiektu: miasto, przedmieście, wieś?
- Ile jest pomieszczeń „głównych”?
- Ile jest pomieszczeń pomocniczych?
- Czy planowana jest zmiana w sposobie przyszłego użytkowania, np. pokoje dziecięce, dziadków?
- Czy planowany jest ogród zimowy?
- Jak ogród zimowy będzie użytkowany?
- Czy do ogrodu zimowego planowane są żaluzje?
- Czy w ogrodzie zimowym planuje się wytwarzanie ciepłego powietrza w trakcie okresu przejściowego?
- Czy jest balkon?
- Czy jest ogród?
- Czy jest furtka do ogrodu?
- Czy jest wyjście na podwórze?
- Czy jest garaż?
2. Wyposażenie pojedynczego pomieszczenia
Dane ogólne
- Nazwa pomieszczenia (np. kuchnia)?
- Położenie pomieszczenia (np. parter)?
- Wielkość pomieszczenia (m²)?
- Liczba drzwi?
- Liczba okien?
Dane odnośnie oświetlenia
- Ile przewiduje się opraw sufitowych?
- Ile z tego to niskonapięciowe halogeny?
- Ile z lamp będzie tylko włączanych (wyłączanych)?
- Ile z lamp będzie ściemnianych?
- Czy prócz przełączników przy drzwiach przewiduje się jeszcze inne?
- Czy dla opraw oświetleniowych przewiduje się sterowanie zdalne?
- Czy lampy mają współpracować z czujnikami obecności (ruchu)?
Dane odnośnie gniazd wtykowych
- Ile gniazd wtykowych należy zainstalować w pomieszczeniu?
- Które gniazda mają być sterowane (wyłączane zdalnie, np. w pokoju dziecinnym)?
- Czy ma być możliwe przełączanie stojącej lampy podłączonej do gniazda zgodnie z programem symulacji obecności?
- Czy ma być możliwe programowanie włączania wyposażenia „śniadaniowego” (toaster, czajnik) w kuchni?
Dane odnośnie ogrzewania
- Ile grzejników jest w pomieszczeniu?
- Czy ma być możliwe ustalanie temperatury w pomieszczeniu zgodnie z jego sposobem użytkowania?
Dane odnośnie żaluzji
- Czy w pomieszczeniu planuje się zamontowanie żaluzji z silnikami elektrycznymi?
- Czy żaluzje mają wyłącznie chronić przed nadmiernym naświetleniem?
- Czy żaluzje mają mieć charakter ochronny (włamania)?
- Czy żaluzje mają chronić również przed nagrzewaniem pomieszczenia?
Dane odnośnie anteny RTV
- Czy w pomieszczeniu planuje się antenę RTV?
Czujnik przyciskowy z termostatem fot. GIRA
Przycisk napadowy fot. GIRA
3. Projektowanie i eksploatacja oświetlenia
- Jak bardzo użytkownik jest zdecydowany na uzgodniony sposób oświetlenia? Czy ma ono być niezmienne?
- Czy oświetlenie w budynku ma być włączane/wyłączane z jednego lub kilku punktów zamiast sprawdzania całego domu przed pójściem na spoczynek?
- Czy dla bezpieczeństwa ma być możliwe włączanie/wyłączanie wszystkich źródeł światła w domu (i na zewnątrz) z jednego bądź kilku punktów?
- Czy w zależności od okazji lub sytuacji ma być możliwe tworzenie różnych scen („atmosfery”) przy zastosowaniu oświetlenia sufitowego, kinkietów i lamp stojących? Czy sceny te mają być przywoływane naciśnięciem odpowiednich klawiszy?
- Czy w pomieszczeniach ma być zawsze optymalne natężenie oświetlenia bez konieczności naciskania żadnych przycisków? (Na przykład, gdy słońce świeci zbyt jasno żaluzje lekko się przymykają, a gdy słońce zajdzie za chmury oświetlenie włącza się samoczynnie).
- Czy planuje się symulację obecności?
- Czy program symulacji ma być dowolny czy zgodny z zwyczajami domowników?
- Czy ma być możliwe zdalne sprawdzenie wyłączenia całego oświetlenia w domu bądź włączenie symulacji obecności?
- Czy oświetlenie zewnętrzne (ogrodu i drogi do domu) ma tak jak oświetlenie wewnętrzne reagować na ruch, natężenie oświetlenia i zmrok?
- Czy ma być możliwe sprawdzenia stanu oświetlenia z jednego punktu centralnego?
- Czy ma być również możliwość włączania/wyłączania całego oświetlenia względnie zaprogramowania sekwencji jego działania zgodnie z wymaganiami?
4. Projektowanie i eksploatacja gniazd wtykowych
- Czy przewiduje się gniazda na ścianach zewnętrznych budynku czy też w innych miejscach na zewnątrz domu?
- Czy zewnętrzne gniazda wtykowe mają być dostępne tylko na żądanie?
- Czy pewne gniazda mają mieć możliwość wyłączania (np. w pokojach dziecinnych)?
- Czy ma być możliwe wyłączanie gniazd wtykowych na noc?
- Czy ma być możliwe sprawdzanie stanu gniazd wtykowych z jednego punktu centralnego?
- Czy ma być możliwe wyłączenie zdalne określonych gniazd wtykowych, na przykład w razie zapomnienia o wyłączeniu żelazka?
5. Projektowanie i eksploatacja ogrzewania pomieszczenia
- Jaki planuje się rodzaj ogrzewania?
- Czy zawór termostatyczny ma być jedynym sposobem nastawiania temperatury w pojedynczych pomieszczeniach?
- Z jaką dokładnością ma być regulowana temperatura?
- Czy ma być możliwe obniżenie temperatury w nocy we wszystkich pomieszczeniach? Czy ma być możliwe w każdej chwili przywrócenie temperatury przypisanej danemu pomieszczeniu?
- Czy w celu oszczędzenie maksimum energii zakres regulacji temperatury ma być dość szeroki?
- Czy ma być możliwe zróżnicowanie dni roboczych od dni weekendu?
- Czy święta mają być brane automatycznie pod uwagę?
- Czy dla oszczędzenia energii w wypadku otwarcia okna grzejniki mają się wyłączać automatycznie?
- Czy w wypadku wakacji zimowych temperatura ma być podtrzymywana na poziomie oszczędnym?
- Czy ma być możliwość sprawdzania (zdalnie) np. przez telefon, czy ogrzewanie działa prawidłowo nawet w bardzo zimne dni?
- Czy ma być możliwe zdalne (przy pomocy telefonu) podniesienie temperatury do poziomu komfortu, jeśli domownicy chcą powrócić do siebie wcześniej niż planowali?
- Czy w słoneczne dni jesienne i zimowe ma być możliwość włączania baterii słonecznych celem redukcji kosztów ogrzewania i utrzymania równomiernej temperatury?
- Czy ma być możliwa zmiana temperatury w każdym pomieszczeniu w zależności od samopoczucia osób w nim przebywających?
- Czy ma być możliwość sprawdzania temperatur w pomieszczeniach z punktu centralnego?
- Czy mają być możliwe proste zmiany lub nastawienia różnych temperatur w różnych okresach z jednego punktu centralnego dla wszystkich pomieszczeń?
- Czy ma być możliwe zmniejszenie temperatury w pokoju gościnnym zgodnie z wymogami sytuacji (odwołanie przyjazdu gościa) bez potrzeby chodzenia do tego pokoju (hotele)?
- Czy w wypadku nieobecności domowników sąsiedzi mają być automatycznie informowani o zmianach temperatury będących skutkiem awarii?
- Czy serwis ma być informowany o poważniejszych zakłóceniach w działaniu ogrzewania?
- Czy podczas nieobecności domowników nadzór nad systemem ogrzewania ma być powierzony serwisowi?
Gira Info Terminal Touch z dotykowym panelem TFT 5,7’’ fot. GIRA 6. Projektowanie i eksploatacja ciepłej wody
- Jak wytwarzana będzie ciepła woda? Czy przy pomocy istniejącego systemu ogrzewania domu? Co z okresem letnim?
- Czy projektowane jest zainstalowanie specjalistycznych urządzeń podgrzewających wodę (bojlery gazowe, elektryczne)?
- Czy do podgrzewania wody planowane jest wykorzystanie paneli słonecznych?
- Czy w celu zaoszczędzenia energii elektrycznej planowane jest podłączenie zmywarki i pralki do sieci ciepłej wody?
- Czy ma być możliwa zdalna kontrola prawidłowej pracy systemu cieplej wody bądź wprowadzenie zmian jego parametrów?
- Czy w razie awarii mają być informowane odpowiednie służby?
7. Projektowanie i eksploatacja systemu ogrzewania
- Czy system ogrzewania ma działać optymalnie to znaczy zużywać minimum energii?
- Czy działanie systemu ogrzewania ma być monitorowane z punktu centralnego bez konieczności chodzenia do kotłowni?
- Czy wadliwe działanie systemu ma być wykrywane automatycznie i jeśli trzeba raportowane serwisowi?
- Czy serwis ma mieć możliwość diagnozy zdalnej?
8. Projektowanie i eksploatacja żaluzji
- Czy w razie wiatru lub deszczu żaluzje mają się opuszczać automatycznie?
- Czy żaluzje mają się automatycznie opuszczać, gdy ostatni mieszkaniec opuszcza dom?
- Czy każda zewnętrzna manipulacja przy żaluzjach ma być monitorowana i czy informacja taka ma być przekazywana na podany numer telefonu?
- Czy działanie żaluzji ma być zaprogramowane tak by się opuszczały i podnosiły jak zwykle, mimo że nikogo nie ma w domu?
- Czy ma być możliwość sprawdzania z centralnego punktu czy żaluzje są całkowicie czy częściowo opuszczone?
- Czy prócz obsługi ręcznej ma być możliwość sprawdzania ustawienia żaluzji z punktu centralnego?
- Czy będąc poza domem mieszkańcy mają mieć możliwość sprawdzania działania i sterowania żaluzjami przez telefon?
- Czy wadliwe funkcjonowanie ma być raportowane centralnie i jeśli to konieczne przekazywane serwisowi?
9. Projektowanie i eksploatacja markiz
- Czy nad werandą lub balkonem mają być zamontowane markizy?
- Czy ma być możliwość pracy automatycznej tak by markizy opuszczały się, gdy słońce świeci zbyt mocno, co ma na celu przeciwdziałanie nagrzewania się pomieszczenia?
- Czy markizy mają chować się automatycznie, gdy wiatr przekroczy pewną prędkość lub zaczyna padać deszcz?
- Czy ma być możliwość sprawdzania pracy i sterowania markizami przez telefon?
- Czy wadliwe funkcjonowanie ma być raportowane centralnie i jeśli to konieczne przekazywane serwisowi?
- Czy prócz obsługi ręcznej ma być możliwe sprawdzanie stanu i sterowanie markizami z punktu centralnego?
- Czy podczas nieobecności właściciela markizy mają działać jak zwykle?
- Czy ma być możliwość sprawdzania z punktu centralnego czy markizy są wyciągnięte w całości czy częściowo?
Płaski przycisk czterokrotny fot. JUNG 10. Projektowanie i eksploatacja systemu nadzoru okien
- Czy ma być możliwość sprawdzania czy wszystkie okna w mieszkaniu, piwnicy i na dachu są zamknięte, lub czy ma być przewidziana sygnalizacja w wypadku, jeśli które z nich jest tylko przymknięte?
- Czy każda próba nieuprawnionej próby otwarcia okien ma być rejestrowana?
- Czy taki fakt ma być raportowany na podany numer telefonu?
- Jeśli nastąpi próba otwarcia okna na siłę to czy w danym pomieszczeniu oświetlenie ma zostać włączone automatycznie i by w tym samym czasie włączyło się oświetlenie w domu (mieszkaniu) i ogrodzie?
- Czy uszkodzenie okna ma być monitorowane i raportowane?
- Czy przewiduje zainstalowanie siłowników otwierających okna?
- Czy otwieranie i zamykanie okien ma być skoordynowane z warunkami pogodowymi lub klimatycznymi i temperaturowymi w samym pokoju?
11. Projektowanie i eksploatacja systemu nadzoru drzwi i bramy
- Czy ma być możliwość kontroli z centralnego punktu stanu otwarcia: drzwi do domu, bramy garażowej, furtki do ogrodu, bramy wjazdowej?
- Czy ma być możliwe oświetlenie bramy lub drzwi wejściowych?
- Czy ma być możliwe zdalne otwieranie drzwi, lub bramy?
- Czy ma to być możliwe z centralnego punktu domu?
- Czy ma być możliwa zdalna (np. przez telefon) zmiana statusu zamknięcia drzwi wejściowych lub bramy?
12. Projektowanie i monitorowanie linii zasilających w media
a. Zawory wodne
- Czy główne podejście wodne ma być odcinane zaworem, jeśli będzie tego wymagać sytuacja?
- Czy główne podejście wodne ma zostać odcięte w sytuacji, gdy nikogo nie ma w domu (celem uniknięcia szkód związanych z zalaniem)?
- Czy każde niespodziewane duże zużycie wody ma powodować wysłanie ostrzeżenia do ciebie lub sąsiadów?
- Czy po takim ostrzeżeniu główny zawór ma zostać zamknięty a ta sytuacja raportowana na wskazany numer telefoniczny?
b. Zawory oleju opałowego
- Czy chcesz móc zamknąć ręcznie czy też automatycznie dopływ oleju opałowego, jeśli tego wymagać będzie sytuacja? (niebezpieczeństwo)
- Czy w wypadku dłuższej nieobecności (wakacje) dopływ oleju opałowego ma być zamykany?
- Czy dopływ gazu do domu w punkcie wprowadzenia gazociągu do budynku ma być odcinany?
- Czy dopływ gazu ma być odcinany automatycznie po opuszczeniu domu przez ostatniego mieszkańca?
- Czy w wypadku wykrycia nadmiernego zużycia gazu jego dopływ ma być odcięty?
- Czy w jednym z pomieszczeń ma być zainstalowany czujnik ulatniania się gazu? Czy jego zadziałanie ma odcinać dopływ gazu?
13. Projektowanie różnego rodzaju opomiarowania
- Czy ma być możliwość sprawdzania ile energii zużywają instalacje domowe, co pozwoli na oszczędzanie i redukcję kosztów?
- Czy program wizualizacyjny ma w sposób ciągły podawać ile kosztowała energia elektryczna w danym dniu, tygodniu, miesiącu?
- Czy ma być możliwe kontrolowanie zużycia wody w każdym momencie w okresach dziennych bądź miesięcznych i na tej podstawie szacowanie kosztu zużycia wody?
- Czy ma być możliwe kontrolowanie w dowolnej chwili poziomu zużycia oleju opałowego bez konieczności schodzenia do kotłowni?
- Czy byłaby użyteczna możliwość porównania bieżące zużycie oleju opałowego ze zużyciem oleju, na przykład, przed rokiem w celu porównania czy izolacja termiczna domu w dalszym ciągu spełnia swoje zadanie?
- Czy ma być przewidziana możliwość odczytywania stanów liczników i przekazywaniu ich telefonicznie w określonym przez czasie, co pozwoli uniknąć konieczności udania się w tym celu do domu?
- Czy chcesz mieć możliwość uzyskania informacji o długości czasu pracy różnych urządzeń, jak długo były włączone i wyłączone?
- Czy właściciel domu ma być powiadamiany o tym, że poszczególne urządzenia przepracowały czas wymagany przeglądami?
Przycisk B. IQ fot. BERKER 14. Projektowanie i eksploatacja urządzeń (kuchnia, łazienka)
- Jakie urządzenia mają być w przyszłości zainstalowane?
- Czy kuchnia będzie również służyć do dłuższego przebywania domowników?
- Czy prócz kuchenki, wentylatora wyciągowego (okapu), lodówki i zmywarki planowane jest również zainstalowanie w kuchni pralki i suszarki?
- Czy mają być umieszczone w oddzielnym pomieszczeniu, w pralni?
- Czy urządzenia pobierające energię elektryczną mają być używane w dowolnym czasie czy tylko w czasie najtańszej taryfy?
- Czy pralka i zmywarka ma wykorzystywać wodę podgrzaną za pomocą baterii słonecznych?
15. Projektowanie i eksploatacja systemów zewnętrznych
- Czy oświetlenie w ogrodzie ma być załączane dla wywołania nastroju czy okazyjnie?
- Czy ścieżka między domem i ogrodem ma być oświetlana automatycznie, gdy ktoś pojawi się na niej?
- Czy oświetlenie ogrodu ma być przełączane zgodnie z określonym programem?
- Czy w ogrodzie ma być zainstalowany system zraszający?
- Czy ten system zraszający ma pracować według określonego programu?
- Czy system zraszający ma pracować w zależności od poziomu wilgotności?
- Czy ma być możliwa różna praca systemu zraszającego w zależności od aktualnych nasadzeń?
- Czy ma być możliwe zdalne włączanie systemu nawadniającego np. przez telefon?
- Czy fontanna w ogrodzie ma pracować w zależności od pogody czy w funkcji czasu?
- Czy dane uzyskiwane ze stacji pogodowej maja być wykorzystywane do sterowania innych urządzeń?
- Czy ma być możliwe dowolne sterowanie pompą cyrkulacyjną w sadzawce ogrodowej łącznie ze zdalnym sterowaniem?
- Czy ma być monitorowany stan filtra pompy cyrkulacyjnej?
16. Projektowanie i eksploatacja instalacji bezpieczeństwa
- Czy „niepożądana aktywność” przed domem ma być rejestrowana i sygnalizowana?
- Czy prócz powyższego meldunku mają się zapalać światła w strefie, która została naruszona?
- Czy wyświetlacz ma być usytuowany przy wejściu do mieszkania gdzie zaraz po wejściu można sprawdzić czy nic się w czasie nieobecności nie stało lub stwierdzić co się stało?
- Czy na tym wyświetlaczu ma być możliwe stwierdzenie stanu innych wejść (stan zamknięcia okien, drzwi garażowych, furtki do ogrodu itp.)?
- Czy reakcja instalacji antywłamaniowej ma być przekazywana na podany numer telefonu?
- Czy ma być możliwe zdalne, np. przez telefon, sprawdzenie stanu instalacji antywłamaniowej?
- Czy ma być przewidziana możliwość wywołania automatycznego powiadamiania telefonicznego o niebezpieczeństwie, gdy mieszkańcy domu znajdą się w sytuacji zagrożenia?
- Czy to powiadomienie ma być automatycznie przekazane do innego członka rodziny, sąsiada lub agencji ochrony?
- Czy ma być informowany lekarz?
- Czy stosowana będzie symulacja obecności?
17. Projektowanie i eksploatacja panelu centralnego
- Czy na panelu monitorująco-sterowniczym ma być możliwość oglądania programu telewizyjnego?
- Czy ma być możliwość słuchania z panelu muzyki z CD?
- Czy z panelu ma być możliwość wybierania rozmów telefonicznych poprzez wybieranie nazwiska i numeru telefonu z książki telefonicznej w postaci tekstowej?
- Czy z panelu centralnego mają mieć możliwość korzystania wszyscy mieszkańcy domu?
- Czy pewne nastawienia mają być dokonywane tylko przez określone osoby?
- Czy ma to być panel dotykowy?
- Czy panel centralny ma również służyć do wyświetlania instrukcji obsługi urządzeń domowych zamiast posługiwania się pojedynczymi instrukcjami (papierowymi)?
- Czy panel centralny ma być zainstalowany w holu, w kuchni, w pobliżu kuchni czy w salonie, czy też ma być klika paneli rozmieszczonych w różnych miejscach? Jakich?