Fot. 1. Odgromowe maszty kompozytowe na pylonach mostu autostradowego w Mszanie
Maszt taki, z racji na swój rozmiar, jeśli stoi samodzielnie, musi mieć swój fundament. Jeśli nie było to wcześniej ujęte w projekcie – wymaga pozwolenia na budowę. Wymaga zaawansowanej logistyki, ciężkiego sprzętu i drużyny instalatorów do montażu (stalowy maszt o wysokości 20 m może mieć masę ponad 1000 kg!). Te wszystkie problemy multiplikują się, jeśli budowa realizowana jest w ciężko dostępnym miejscu (np. GPZ gdzieś pośród lasów). Dalej, jeśli weźmiemy pod uwagę utrzymanie, to standardowe stalowe konstrukcje wymagają troski serwisowej i remontów powłoki antykorozyjnej raz na kilka lat, a i tak po 10-15 latach raczej będą wymagały wymiany. To wszystko generuje nie tylko koszty, ale i aż prosi się o uproszczenie, pchnięcie w XXI wiek.
Fot. 2. Wysoki odgromowy maszt kompozytowy
chroniący spalarnie biogazu
Fot. 3. Efekt działania soli drogowej na klasyczne
maszty stalowe ocynkowane
Fot. 4. Łatwy montaż i logistyka dzięki
niskiej wadze masztów
Rozwiązanie przynoszą firmy fhuPARTNER i Alumast – wspólnym produktem, jakim jest kompozytowy maszt odgromowy. Maszt ten występujący w wysokościach od 6 do 23 m cechuje się niesamowicie lekką i trwałą budową. Wystarczy powiedzieć, że jest on nawet i 10-krotnie lżejszy od konstrukcji stalowych cynkowanych ogniowo o analogicznej wysokości, a przy tym 3-krotnie trwalszy (żywotność to ponad 40 lat!). Słusznie, można w tym miejscu pomyśleć, że sprawa montażu w przypadku takiego rozwiązania jest niewymiernie łatwiejsza niż rozwiązania z użyciem masztu stalowego, bo tam, gdzie wcześniej konieczny był ciężki dźwig i zespół ludzi, tutaj poradzą sobie nieraz i 2 osoby bez żadnego dodatkowego sprzętu; tam gdzie do rozwożenia po budowie z punktu rozładunku potrzebny był samochód z przyczepą, podnośnik, czy sprzęt techniczny, tu wystarczą 2-3 osoby, które przeniosą produkt w rękach przy minimalnym wysiłku. To wszystko bezpośrednio przekłada się na koszty… a w zasadzie ich minimalizację. Dalej! 40 lat żywotności, odporność na UV, warunki atmosferyczne czy inne środowiskowe czynniki (np. psi mocz), utrzymanie dróg i placów zimą, przy pracach serwisowych ograniczonych do minimum (ograniczeniu ich do tych wymagane przez normy) daje kolejne oszczędności, tym razem już dla operatora urządzenia piorunochronnego. Oszczędności w tym miejscu to nieraz koszt nowego masztu, jeśli przyjąć konieczność wymiany rozwiązania stalowego w połowie okresu życia masztu kompozytowego! Maszty te, w zależności od wersji posadowione mogą być na fundamencie (samodzielnym lub w ramach innego obiektu) lub być wkopywane w grunt.
Fot. 5.
Odgromowy
maszt
kompozytowy
Ale nośnik instalacji odgromowej, jakim
jest sam maszt, to jeszcze nie wszystko.
Jego osprzęt, w pełni zgodny z normami
PN-EN 62305, PN-EN 62561, NFC 17 102,
ANSI/UL 96, też pozostawia konkurencję
daleko w tyle. Wszystkie użyte materiały
(stal nierdzewna, aluminium lub brąz i miedź)
zapewniają trwałość instalacji nie mniejszą
niż całego masztu, tj ponad 40-letnią. Nie
ma więc zastosowania sytuacja, gdzie najsłabsze
ogniwo determinuje
żywotność całego urządzenia.
Przekroje zwodów odprowadzających
są dobrane
w sposób ponadnormatywny,
aby zminimalizować ryzyko
usterki przewodnika.
Izolacyjny charakter kompozytu
zapewnia podstawową
ochronę przeciwporażeniową
w przypadku kontaktu
z masztem podczas burzy.
Dodatkowo osprzęt masztu
pozwala śmiało dobierać
zwody masztu do wymogów
inwestora z zakresu rozwiązań
tradycyjnych lub nowej
generacji: (zwody Dynsafera
od Erico), Interceptor od
Erico, czy system zwodów
podwieszanych, a także
zwody odprowadzające
o niskoimpedancyjnej charakterystyce,
tj. ISODC lub
Ericore, o których traktować
będzie norma PN-EN
62561-8, a które są kluczowym rozwiązaniem
w strefach zagrożonych wybuchem, czy
innych szczególnie narażonych na iskrzenie,
przebicia, czy na zmiany pola elektromagnetycznego.
Niezwykła modularność stosowanych
osprzętów pozwala na zmianę lub
modyfikację systemu ochrony w trakcie użytkowania
masztu. Bez konsekwencji w postaci
wymiany całego masztu. Każdy maszt może
być wyposażony w licznik wyładowań atmosferycznych,
jakie przeszły przez dany maszt.
Całość masztu odgromowego może zostać
podłączona w złączu kontrolnym do dalszej
części instalacji, zbiorczego uziemiania lub
mieć samodzielne uziemienie, w tym wykorzystujące
gazowy zacisk wyrównania potencjałów
PEC.
Podsumowując, odgromowe maszty kompozytowe,
będące wspólnym produktem fhu-
PARTNER i Alumast, kompatybilne z rozwiązaniami
światowych liderów w zakresie
ochrony odgromowej, są nie tylko zaawansowanym,
ale i bardzo uniwersalnym elementem
instalacji odgromowej. Przynoszą realne,
liczone w dziesiątkach procent, oszczędności
w porównaniu do rozwiązań tradycyjnych.
Rafał Budniok