Kabel energetyczny można uszkodzić już w trakcie transportu lub podczas układania w ziemi. Istnieje również ryzyko wadliwego montażu osprzętu czy pojawienia się awarii w eksploatacji. Z czasem pojawiać się mogą uszkodzenia związane ze starzeniem izolacji lub też powstałe w wyniku prowadzenia prac ziemnych.

Uszkodzenia na średnim napięciu w znakomitej większości wymagają szybkiej naprawy, która musi być poprzedzona skuteczną i jak najbardziej precyzyjną lokalizacją. Niebagatelną rolę do odegrania ma tu niezawodna i pewna aparatura pomiarowa. Dokładne i szybkie określenie miejsca uszkodzenia to krótki czas przestoju, mniejsze szkody w trakcie robót ziemnych (uszkodzenia nawierzchni), a także mniejsze nakłady pracy. Aby spełnić powyższe wymagania potrzebny jest system właściwie dobrany pod przyszłe potrzeby, odpowiednio wszechstronny i wystarczająco mocny.

O czym nie jest to artykuł?

Nie jest to artykuł o lokalizatorach tras kablowych z możliwością lokalizacji uszkodzeń (które sprawdzą się w zasadzie tylko na kablach nieekranowanych) ani o laboratoriach kablowych zabudowanych na autach 3.5t i cięższych. Skoncentrujemy się na aparaturze mobilnej dedykowanej lokalizacji uszkodzeń kabli SN, stanowiącej kompromis funkcji, mocy, gabarytów oraz ceny. Celem artykułu jest jak najlepsze przybliżenie oferty firmy Megger w dziedzinie mobilnych systemów lokalizacji uszkodzeń kabli średniego i niskiego napięcia.

Jednocześnie zapraszamy do lektury naszych materiałów opisujących pozostałe narzędzia lokalizacji uszkodzeń kabli marki Megger:

Artykuł vLoc3 – profesjonalny lokalizator uzbrojenia podziemnego »

Ulotka Centrix – wóz pomiarowo-diagnostyczny »

Czym jest mobilny system lokalizacji?

Zgodnie z nazwą budowa mobilnego systemu musi ułatwiać wygodne przetransportowanie go w miejsce pracy, a funkcje umożliwić operatorowi dopasowanie metody pomiarowej do charakteru uszkodzenia. Taka aparatura najczęściej będzie zintegrowana z wytrzymałym wózkiem na dużych kołach, aby po przetransportowaniu i zasileniu zestaw mógł być od razu gotowy do rozpoczęcia pracy.

W jaki sposób lokalizujemy uszkodzenia?

W dużym skrócie: lokalizacja przebiega w większości przypadków dwuetapowo. W pierwszym kroku należy określić odległość od początku kabla (miejsca podłączenia aparatury pomiarowej) do uszkodzenia, w drugim namierzyć ją precyzyjnie korzystając dodatkowo z odbiornika punktowego. W tym miejscu nasuwa się oczywisty wniosek, że aby lokalizacja miejsca uszkodzenia była możliwa, musimy znać dokładny przebieg trasy kabla (pobierz poradniki techniczne Megger).

Jeśli uszkodzenie polega na pełnym zwarciu - lub przerwie - wtedy wystarczającą metodą do określenia odległości będzie reflektometr, zwany też radarem kablowym. Reflektometr wyświetla na ekranie wykres zmian impedancji w dwóch równoległych torach metalowych, a analiza takiego wykresu umożliwia wskazanie podejrzanych punktów oraz odczytanie odległości, na której się znajdują. Mobilne systemy lokalizacji z metodami udarowymi dysponują reflektometrami rozszerzonymi o możliwość lokalizacji wysokonapięciowej. Pozwalają one przemierzyć taki kabel w trakcie zasymulowanego stanu uszkodzenia, do czego niezbędny jest odpowiedni generator udarowy.

Stosowane obecnie wysokonapięciowe metody lokalizacji wstępnej wykorzystujące udar to:

• Decay – w której odległość do uszkodzenia wyznacza się badając odpowiedź napięciową od wytworzonego łuku elektrycznego,
• ICE – gdzie analogicznie bada się odpowiedź prądową
• oraz najważniejsza - ARM (dawniej nazywaną też KLV) – odbicia impulsu reflektometrycznego od krótkotrwałego łuku w miejscu uszkodzenia.

Arc Reflection Method z uwagi na największą precyzję i łatwość analizy (aparatura najczęściej automatycznie wskaże odległość do miejsca uszkodzenia w metrach) skutecznie wyparła dwie poprzednie i w zasadzie  stosuje się je jedynie wyłącznie wtedy, gdy odczyt ARM jest utrudniony.

Niezależnie od wybranego systemu lokalizacji niezbędne będą odbiorniki punktowe – digifon (np. digiPHONE+) i odbiornik galwanometryczny (np. ESG NT). Oczywiście aby odnaleźć uszkodzenie trzeba również znać trasę kabla. Wszystkie trzy urządzenia znajdziemy w jednym, najnowszym zestawie digiPHONE - Ferrolux MLE

Stosownie do potrzeb

Właściwe dopasowanie systemu lokalizacji do przyszłych zadań jest kluczowe. Na początku musimy postawić sobie podstawowe pytanie – na jakich kablach będziemy najwięcej pracować? Najczęstsza odpowiedź brzmi: „Na wszystkich”. Z tego powodu rozpoczniemy prezentację aparatur nietypowo - od jednostek o najwyższym napięciu pomiarowym, kończąc na jednostkach o najniższym napięciu pomiarowym.

Surgelex 40

Nawet 40 kV. Takie maksymalne napięcie zapewni Surgeflex 40 (oznaczany często skrótowo SFX 40). System umożliwia wykonanie próby napięciowej DC do 40 kV (próbę przebicia) i wszystkie najważniejsze wysokonapięciowe metody lokalizacji: Decay, ICE oraz ARM. Jego obsługa jest w pełni zautomatyzowana, co oznacza, że rolą operatora (oczywiście po właściwym podłączeniu aparatury do uszkodzonego kabla) jest wybór metody oraz analiza danych pomiarowych. Generator o energii 1000J (opcjonalnie także 2000) umożliwia generowanie udarów na zakresach 3/4/8/16 oraz 32 kV. Przeprowadzenie lokalizacji punktowej możliwe jest przy zastosowaniu metody udarowej oraz metody napięcia krokowego. Więcej informacji o urządzeniu pod linkiem: tutaj ».

Surgeflex 32

Trochę mniejsze maksymalne napięcie (32 kV), ale jeszcze więcej energii w standardzie niż aparatura opisane powyżej – Surgeflex 32 daje do dyspozycji aż 1750J ! SFX 32 posiada podstawowe metody lokalizacji wstępnej: Decay, ICE oraz ARM, a wynik pomiaru odczytujemy z poziomu reflektometru Teleflex SX-1, takiego samego jak w SFX 40. Zasadnicza różnica to częściowo manualny pomiar. Użytkownicy ceniący klasyczne rozwiązania docenią analogowe wskaźniki czy wybierak zakresu napięciowego. Wspomniane wcześniej 1750J energii udaru dostępne jest na zakresach 32, 16 i 8 kV (opcjonalnie występuje także zakres 4 kV/1200J). Więcej informacji o SFX 32 pod linkiem: tutaj ».

Surgeflex 16 i 12

Jeśli przewidujemy, że system będzie wykorzystywany mniej więcej równomiernie na kablach SN i nN, możemy poszukać kompromisu wybierając zestaw dysponujący dużą mocą już na niskim zakresie udarowym, ale który jednocześnie nie zamknie nam możliwości lokalizacji uszkodzeń kabli przebijających przy napięciach rzędu 10 kV i wyższych. Oznaczenia tych urządzeń mogłyby sugerować, że dysponują one maksymalnym napięciem odpowiednio 12 i 16 kV, ale podane wartości dotyczą maksymalnego napięcia generatora udarowego. Na potrzeby wykonania próby przebicia napięcia do dyspozycji jest ok. 40% więcej. Systemy umożliwiają wykonanie próby napięciem stałym odpowiednio do 17 i 24 kV. Więcej informacji pod linkiem: tutaj.

Surgeflex 8

Najmniejszą z ciężkich jednostek mobilnych jest SFX 8 – zestaw dedykowany głównie do kabli niskiego napięcia, ale z możliwością wykonywania pomiarów również na kablach SN - warunkiem jest tylko przebijanie uszkodzenia do 8 kV. System Surgeflex 8, podobnie jak jego poprzednicy, zapewnia następujące metody lokalizacji: Decay, ICE oraz ARM. Więcej informacji o SFX 8 pod linkiem: tutaj.

EZ-Thump 12 w wersji z kółkami

Jedną z opcji zamówieniowych bardzo popularnego na naszym rynku EZ-Thumpa jest zintegrowany wózek transportowy. EZ-Thump jest naszym najmniejszym systemem udarowym dedykowanym do kabli niskiego i średniego napięcia, dysponujący napięciem do 12 kV oraz energią udaru do 500J.

Więcej informacji o EZ-Thump można znaleźć w artykule: tutaj oraz na stronie: link.
Zapraszamy również do obejrzenia wideo prezentacji tego najmniejszego, przenośnego systemu: wideo.

System pomiarowy to nie wszystko

Lokalizacja to nie tylko sprzęt, ale przede wszystkim ludzie i wiedza. Nawet najlepsze urządzenia nie zastąpią przygotowanego i doświadczonego pomiarowca. Firma Megger organizuje cykliczne szkolenia związane m.in. z zagadnieniami lokalizacji uszkodzeń oraz diagnostyki kabli energetycznych: sprawdź klikając tutaj. Obecnie prowadzimy również szkolenia internetowe o różnorodnej tematyce: dowiedz się więcej.

Artykuł przygotował: mgr inż. Tomasz Sozański

Zapraszamy do kontaktu!

Megger Sp. z o.o.
Tel.: 22 2 809 808
Mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.

---