W dzisiejszych czasach, przy wszechobecnej elektronice, dość istotne jest zabezpieczenie się przed nagłymi i niekontrolowanymi przerwami w dostawach prądu, które to mogą sparaliżować nasze codzienne życie oraz ich skutkami w postaci uszkodzenia posiadanego sprzętu elektronicznego. Najbardziej zalecanym sposobem zapewnienia poprawności zasilania urządzeń wrażliwych jest zastosowanie systemów zasilania gwarantowanego UPS.

W przypadku zaniku lub nieprawidłowości napięcia sieciowego zadaniem ich jest dostarczenie energii do odbiorników (przy wykorzystaniu energii zgromadzonej w akumulatorach) w określonym czasie, niezbędnym do bezpiecznego, kontrolowanego zakończenia realizowanych procesów, a często dodatkowo poprawa jakości dostarczanego do odbiorników napięcia. Dobierając zasilacz UPS należy odpowiedzieć sobie na pytanie jaki rodzaj urządzeń chcemy zabezpieczyć, określić moc pobieraną przez te urządzenia oraz jaki jest wymagany ich czas podtrzymania.

Zasilacze UPS wykonane w topologii off- -line (VFD), jako najprostsze i najtańsze rozwiązania oferują najniższy poziom zabezpieczenia. W trybie pracy sieciowej realizowane jest zasilanie odbiorników niekondycjonowanym napięciem sieciowym, załączanym przez układ obejściowy, przejście do trybu pracy bateryjnej wiąże się z powstaniem kilku ms przerwy w zasilaniu odbiorników. Zasilacze w tej topologii często posiadają odkształcony od sinusoidalnego przebieg napięcia. W bardziej zaawansowanych rozwiązaniach realizowana jest synchronizacja wytwarzanego przebiegu z przywracanym napięciem sieci. Przykładem zasilacza należącego do tej grupy może być UPS EVER ECO LCD, w którym dzięki panelowi LCD oraz przyciskowi wielofunkcyjnemu można łatwo zarządzać jego dodatkowymi funkcjonalnościami.

W przypadku serwerów oraz komputerów przetwarzających strategiczne dane i informacje zdecydowanie zaleca się wykorzystanie topologii line-interactive (VI). UPS-y line-interactive działają podobnie jak UPS-y VFD, ale posiadają dodatkowo regulator poziomu napięcia wyjściowego (układ AVR – Automatic Voltage Regulation). Mają zatem zdolność korekcji napięcia bez użycia energii z akumulatorów. Wykorzystując wewnętrzne układy funkcjonalne sprowadzają wartość napięcia wyjściowego jak najbliżej wartości nominalnej. Zazwyczaj synchronizują przebiegi komutowane przed zmianą trybu pracy. Ponadto zasilacze te mają krótsze czasy przełączenia na pracę bateryjną, a powrót na napięcie sieciowe odbywa się bez przerwy w zasilaniu. W zdecydowanej większości przypadków przy znamionowym obciążeniu zasilacze pracują w granicach 3-5 minut. Jeżeli zależy nam na dłuższym czasie pracy, możemy to uzyskać dzięki dodatkowym modułom bateryjnym, które można podłączyć np. do zasilaczy z serii SINLINE RT XL. Natomiast do zapewnienia bezawaryjnej i bezprzerwowej pracy kotłów centralnego ogrzewania, kominków z płaszczem wodnym lub innych układów automatyki domowej służą zasilacze, które są do tego celu dedykowane. Takim przykładem jest seria zasilaczy SPECLINE AVR 700 / SPECLINE AVR PRO 700.

Zasilacze on-line działają zupełnie inaczej – realizowane jest w nich podwójne przetwarzanie energii. Napięcie sieciowe doprowadzone na wejście UPS zostaje wyprostowane w układzie prostowniczym, a następnie poprzez magistralę stałonapięciową przekazane do falownika, gdzie przetwarzane jest na napięcie przemienne o wysokiej jakości parametrach, którym podczas normalnej pracy zasilane są zabezpieczane odbiorniki, jednocześnie doładowywane są baterie. Zmiana trybu pracy z sieciowego na bateryjny i odwrotnie odbywa się całkowicie bezprzerwowo. W przypadku przeciążenia lub uszkodzenia elementów wewnętrznych bloków UPS-a statyczny bypass automatycznie łączy odbiornik z siecią zasilającą poprzez układ obejściowy. Zasilacze tego typu stosowane są do zasilania najbardziej wymagających pod względem jakości energii odbiorników. Przykładowym rozwiązaniem tego typu są UPS EVER POWERLINE GREEN 33 LITE oraz UPS EVER POWERLINE GREEN 33 PRO. Ważne jest również to, że energia dostarczana w czasie normalnej pracy (sieciowej) przez UPS (on- -line) do odbiorników jest o lepszej jakości niż energia sieciowa, a zatem systemy zasilania gwarantowanego poprawiają warunki pracy zasilanych urządzeń, a dodatkowo ograniczają ich negatywne oddziaływanie na sieć zasilającą.

Michał Przybylski
Inżynier Wsparcia Technicznego EVER Sp. z o.o.