Domofon w tradycyjnym rozwiązaniu stanowi urządzenie, dzięki któremu jest możliwa identyfikacja osoby zamierzającej wejść na teren posesji. Z reguły w systemie głosowym wykorzystuje się wzmacniacz. W przypadku wideofonów oczywista jest dostępność obrazu sprzed bramy, furtki, drzwi.

Jakie nowatorskie rozwiązania uwzględnia się w oferowanych na rynku domofonach i wideofonach?

Nowoczesne rozwiązania wykorzystują systemy inteligentne, coraz częściej technologię internetową. Tym sposobem można na przykład obsługiwać domofon czy wideofon z niemal każdego miejsca poprzez sieć internetową, przy użyciu smartfona, za pomocą którego rozmawia się z osobą po drugiej stronie przegrody zamykającej wejście. W zaawansowanych rozwiązaniach jest możliwe sterowanie większą liczbą domofonów lub wideofonów.
W odniesieniu do domofonów otwieranie drzwi wejściowych lub furtki następuje przy wykorzystaniu kodu (klawiatura z przyciskami lub klawiszami dotykowymi z cyframi i symbolami), ale można też użyć czytnika biometrycznego np. linii papilarnych lub tęczówki. Po wejściu osoby do strefy pośredniej lub mieszkania w sposób automatyczny mogą załączyć się urządzenia, które odpowiednio wcześniej zaprogramowano. Poprzez fotografie można zarówno zarejestrować, jak i utrwalać wizerunek każdej osoby, która przechodzi przez bramę wejściową. Zdjęcia zapisują się w chmurze, zatem są dostępne z każdego komputera za pośrednictwem internetu.
Zastosowanie znajdują czujniki ruchu umieszczane w różnych częściach posesji reagujące na obecność człowieka, zwłaszcza nocą. W przypadku obecności kogoś na terenie posesji wybrane osoby mogą być powiadamiane wiadomością SMS. Słuchawkę domofonu można używać w różnych miejscach nie tylko w domu, ale i w obrębie całej posesji. Niektóre wersje słuchawek mają klawisze, do których przypisuje się inne funkcje, takie jak chociażby sterowanie oświetleniem, roletami, załączanie muzyki itp.

Jakie zastosowania i jakie funkcje pełnią wizjery elektroniczne?

Wizjery elektroniczne to urządzenia wyposażone w miniaturową kamerę z rejestratorem. Przesył obrazu odbywa się w paśmie 5,8 GHz. Użytkownik ma do dyspozycji ekran, najczęściej o przekątnej 5.0” TFT LCD (16:9, 800 x 480). Czułość obiektywu wynosi 0,008 lx. Urządzenie może pracować w trybie rejestracji po wykryciu ruchu. Oprócz tego jest możliwe nagrywanie w pętli, a po zapełnieniu karty pamięci starsze nagrania są kasowane – zastępowane nowszym zapisem. Użyć można również funkcji wykonywania zdjęć. Automatyczne wyłączanie oraz wygaszacz ekranu zapewniają oszczędność energii. Do podłączenia kamer przewodowych służą wejścia AV-IN. Jest możliwe przeglądanie/kasowanie materiałów zapisanych bezpośrednio w pamięci urządzenia. Czas nagrywania przy użyciu wbudowanego akumulatora z reguły wynosi do 10 h, przy czym można użyć zewnętrznego zasilacza. Zarówno zdjęcia, jak i filmy mają przypisaną datę i czas wykonania. Urządzenia można instalować w drzwiach o grubości 38–60 mm.

Jakie są zalety domofonów i wideofonów IP?

Najważniejsze zalety urządzeń wykorzystujących protokół internetowy IP to przede wszystkim możliwość użycia instalacji sieciowej, która w wielu budynkach już istnieje. Ogranicza się przy tym liczbę oddzielnych instalacji teletechnicznych budynku eliminując konieczność wykonywania dodatkowego okablowania. Urządzenia IP wykorzystują sieć LAN lub używają centrali VoIP z dowolnym urządzeniem, które jest podłączone do internetu. Przydatne rozwiązanie stanowi również możliwość przekierowania każdej rozmowy na telefon komórkowy na przykład w przypadku, gdy domownicy nie odbiorą rozmowy poprzez panel wewnętrzny. Oprócz tego zyskuje się zdalny dostęp do funkcji telefonu, łącznie z otwieraniem drzwi/bramy z telefonu komórkowego, internetowego lub stacjonarnego. Przekierowanie rozmowy następuje przy wykorzystaniu zewnętrznego serwera VoIP. Warto podkreślić przy tym możliwość integracji z systemami monitoringu IP. W efekcie obraz z kamery wideofonu może być przetwarzany i rejestrowany przez rejestrator systemu monitoringu. Jest możliwa integracja kamery z wideofonu IP z domowym systemem monitoringu bez konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów.

Jakie są cechy oferowanych na rynku wideofonów?

W nowoczesnych wideofonach uwzględnia się kolorowe kamery i ciekłokrystaliczne monitory. Kamera uruchamiana jest wraz z naciśnięciem przycisku w bramofonie. Przydatne rozwiązanie stanowi możliwość jej załączenia za pomocą wewnętrznego unifonu. Obraz może być również rejestrowany przez kamerę. Jeżeli nikogo nie ma w domu, za pomocą przycisku w furtce, uruchamiana jest kamera i rozpoczyna się rejestracja obrazu. Obraz zapisuje się w pamięci, łącznie z datą i godziną wizyty. Zebrane obrazy można więc w dowolnej chwili odtworzyć. Jest to szczególnie przydatne rozwiązanie jeżeli domownicy często przebywają poza domem. Można również skorzystać z funkcji monitoringu. Po naciśnięciu odpowiedniego przycisku na unifonie kamera będzie rejestrowała obraz automatycznie, zapisując go w określonych odstępach czasowych. Dzięki zewnętrznej karcie pamięci informacje można przenieść do komputera PC. W wielu modelach przewidziano system głośnomówiący, rozmowy wewnętrzne oraz regulację głośności i jasności obrazu. Wybrać możemy pomiędzy modelem montowanym natynkowo lub podtynkowo. Niektórzy producenci oferują możliwość dopasowania koloru obudowy unifonu do stylistyki pomieszczenia. Skorzystać można również z funkcji ramki cyfrowej, która pozwala sekwencyjnie odtwarzać na monitorze zdjęcia (slajdy) z pamięci karty SD. Bardzo przydatna jest funkcja automatycznej rejestracji nieodebranych połączeń. Ciekawe rozwiązanie stanowi bezprzewodowy system wymiany danych pomiędzy kamerą a centralką.
Przyciski umieszczone na centralce przeznaczone są do odbierania połączenia oraz rozłączania rozmowy, otwierania drzwi, przełączania obrazu z kamer paneli wejściowych, sterowania (np. światłem i otwieraniem bramy), chwilowego wyciszenia fonii (mute), łączności z portierem, blokowania wszystkich połączeń (funkcja prywatności), a także wzywania pomocy (w instalacjach z centralą portiera).

Jakie rodzaje zabezpieczeń biometrycznych mogą znaleźć się przy identyfikacji użytkowników?

Zacznijmy od rozpoznawania tęczówki oka. Odpowiednie systemy elektroniczne w pierwszej kolejności przeprowadzają ogólny przegląd rysów twarzy. Tym sposobem są lokalizowane oczy, a następnie wykonuje się zdjęcie tęczówki przy użyciu specjalnej kamery o wysokiej rozdzielczości. Kolejny etap pracy obejmuje przygotowanie zdjęcia kodu, który zawiera skrócony opis charakterystycznych punktów. Coraz częściej uzyskany kod jest szyfrowany i porównywany z zaszyfrowanym kodem oryginału zapisanym w bazie systemu. W nowoczesnych systemach zwraca się uwagę na przypadkowe i celowe ruchy głowy, a także na mrugnięcia i przymknięte powieki.
W systemach identyfikacji sprawdzających cechy biometryczne, istotną rolę odgrywają czytniki geometrii dłoni, której wykonuje się trójwymiarowe zdjęcie. Rejestruje się przy tym długość, szerokość oraz grubość czterech palców. Ważne pozostaje identyfikowanie wielkości obszarów pomiędzy kostkami. W procesie rozpoznawania przeprowadza się ponad 90 pomiarów różnych cech, które są charakterystyczne dla dłoni. Następny etap pracy urządzenia obejmuje przechowanie wyników pomiarów w komórce pamięci w postaci 9-bajtowego wzorca, co daje ponad 1024 możliwych kombinacji. Uzyskany w ten sposób identyfikator jest unikatowy dla każdego człowieka. Czytniki biometryczne mogą też służyć do identyfikowania osób na podstawie linii papilarnych. Aplikacje tego typu są uwzględniane w miejscach, gdzie istotną rolę odgrywa szybka identyfikacja z dużą dokładnością. Zazwyczaj identyfikacja jest dokonywana w samym czytniku lub we współpracującym z nim komputerze PC. To drugie rozwiązanie cieszy się większym uznaniem.
W czytniku istotną rolę odgrywa pole skanujące. To właśnie do niego należy przyłożyć opuszkę dowolnego palca. Podczas skanowania są sprawdzane linie papilarne. Badaniu poddaje się również układ punktów charakterystycznych oraz innych cech, na podstawie których jest identyfikowany palec.
Wszystkie wymienione wyżej czynności są przeprowadzane za pomocą urządzeń w praktyce nazywanych czytnikami lub skanerami.

Jak wybrać i zainstalować sprzęt?

Na etapie wyboru odpowiedniego urządzenia trzeba w pierwszej kolejności uwzględnić potrzeby użytkowników, przy czym przyda się możliwość rozbudowy systemu. Należy ustalić sposób podłączenia elektrycznego. Instalację zasilającą i sterującą warto uwzględnić na etapie remontu lub budowy domu. Przewody łączące monitor i kamerę doprowadza się do rozdzielni elektrycznej, skąd wykonywane jest połączenie do pozostałych punktów. W rozdzielni elektrycznej można przewidzieć zasilacz przeznaczony do montażu na szynie TS. Jeżeli do miejsca zainstalowania monitora jest doprowadzone napięcie 230 V to można zastosować urządzenie z wbudowanym zasilaczem.
W przypadku wideofonów po stronie furtki dobiera się panel, który może być różnej wielkości. Niejednokrotnie zastosowanie mają kamery ukryte, przy czym niewielkie rozmiary urządzenia nie zawsze idą w parze z wysoką jakością obrazu. Mniejsze są również możliwości w zakresie regulowania kąta widzenia. Trzeba mieć na uwadze właściwe pole obserwacji, przy czym dla uzyskania dobrej widoczności najlepiej zadbać o dodatkowe kamery. Ważne jest odpowiednie oświetlenie. Jeżeli okaże się ono niewystarczające, to trzeba zadbać o dodatkową oprawę lub oprawy oświetleniowe, na przykład takie, które będą załączane w chwili naciśnięcia dzwonka.

Damian Żabicki